Dolar 32,3690
Euro 34,9519
Altın 2.325,69
BİST 9.095,18
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Zonguldak 20°C
Az Bulutlu
Zonguldak
20°C
Az Bulutlu
Cts 22°C
Paz 22°C
Pts 24°C
Sal 16°C

ASIRLARA MEYDAN OKUYAN DEĞİRMEN ..

ASIRLARA MEYDAN OKUYAN DEĞİRMEN ..
13 Aralık 2020 16:55 | Son Güncellenme: 13 Aralık 2020 17:37
836
A+
A-
ASIRLARA MEYDAN OKUYAN DEĞİRMEN

Zonguldak’ın Ereğli ilçesinin Ormanlı Beldesi’nde yıllara meydan okuyan, 2 asırdan fazla geçmişe sahip değirmen, kuşaktan kuşağa gelenekle ilk günkü gibi çalışıyor. Değişen tek şey ise, talebin eskisi kadar olmaması…

(Özel Haber) – Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı Ormanlı Beldesi Sinitli Mahallesi’nde, tabiatla iç içe orman ve derenin arasında yer alan Osmanlı Dönemi’nde 1805 yapımı taş değirmen, dededen toruna gelenek ile günümüze orijinalliği bozulmadan ulaşan türünün ender yapıtları arasında yerini almış.Değirmenin çalışması, bakım ve onarımıyla yaklaşık 12 yıldır ilgilendiğini belirten 45 yaşındaki İzzet Can, bu değirmene gönül verdiğini ifade ederek sıhhati müsaade ettiği müddetçe tarihi değirmenle ilgileneceğini söyledi.

Bilinen tarih ile 215 senelik geçmişe sahip değirmene çevre köy ve ilçelerden çuvallarla mısır getirilerek öğütüldüğünü kaydeden Can, ziyaret amaçlı da gelindiğini anlattı.Osmanlı’dan günümüze…

Değirmenin tarihi, çalışma prensibi ve özellikleriyle ilgili bilgiler veren İzzet Can, gazetemize yaptığı değerlendirmede şu bilgileri aktardı: “On seneden fazla süredir değirmenle ilgileniyorum.
Ormanlı esnaflarından amcam Mehmet Uzun tarafından değirmenin çalışmasını öğrendim. Ayrıca, yıllardır maddi ve manevi olarak emeği büyüktür. Eğer onun destekleri olmasaydı bu tarihi değirmen bugün bu şekilde çalışamazdı.
Buranın yapımı bilinen 1805 yılına dayanıyor. Hatta biraz daha eski olabilir. Değirmen sorunsuz şekilde işliyor. Elimizden geldiğince ailece buradaki tarihi yaşatmaya çalışıyoruz.
Fabrika değirmenleri yaygınlaştığı için bu tür değirmenlerin sayısı günümüzde çok az. 30-40 sene önce her yerde beyaz un satılmıyordu. Bu değirmende sayısız mısır ve buğday unları öğütüldü, öğütülmeye de eskisi kadar olmasa da devam ediyor.

Ayrıca, 1980’den önce de, hayvanların yem ihtiyaçları da yine buradan karşılanırdı. Şimdi hayvancılık azaldı. Hazır ekmek alınıyor. Az da olsa gelenek sürüyor.

Günümüzde daha çok mısır unu öğütülmektedir. Buranın tarihi öneme sahip olmasından da korunması gerekiyor.
Çevre ilçelerden ve illerden vatandaşlar ziyarete geliyor. Değirmenimiz haftanın yedi günü faaliyette. Genellikle, hafta içi sabah 9.30 – 10.00 arasında açıp, akşam 23’e kadar burada oluyoruz.

Hafta sonu da açıktır. Hem tarih, hem hizmet hem doğanın içinde buraya birçok kişi ziyaret ediyor. Değirmenin çalışma prensibi konusunda bilgi veriyoruz. Fotoğraf çektiriyorlar. Ben sağ olduğum müddetçe sağlığım da el verdiği sürece bu değirmeni yaşatmaya çalışacağım. Benden sonra ne olur bilemem.

“Değirmenin çalışma yöntemini anlatan Can, şöyle devam etti:“Değirmenin çalışmasını sağlayan su akışı, Ormanlıcuma’nın altındaki dereden değirmene gelen oluk hattı buraya kadar devam ediyor. Oluktan akan su değirmenin çarkına giriyor. Değirmen taşına hareket veriyor ve çarklar değirmen taşını çeviriyor. Tıpkı makine sistemindeki çarklar gibi zincirleme bir işleyiş söz konusu. Çalışma prensibi kısaca bu şekildedir. Bunlardan birinde yaşanan aksaklık soruna neden oluyor.

Bazen, oluğun bazı kesimlerinde çatlamalar, patlamalar ve ezilmeler yaşanıyor. Kontrol ediyorum. Elle yapılabilecek küçük sıkıntıları kısa sürede gideriyoruz. Daha büyük sorun olursa iş makinesi ile müdahale edilmesi gerekiyor.

Örneğin, 50 kilogramlık bir mısırı ortalama 45-50 dakikada öğürüyor. Un haline getiriyor. Kırma yaparsak 30 dakikada çıkıyor. Vatandaşların talepleri daha çok mısır ununa yöneliktir. Zonguldak, Kozlu, Ereğli ilçeleri köylerinden ve beldelerinden gelenler çok oluyor.

TARİH ve DOĞA İÇ İÇE…

Bu salgın döneminin ardından buraya kamelya koymayı düşünüyorum. Unu çekilirken bekleyenler burada yiyeceğini, içeceğini getirip piknik yaparak, orman ve derenin kısaca tabiatın güzelliğinin tadını çıkarabilir. Sadece piknik içinde gelinebilir. Derenin iki yanı pikniğe elverişlidir. Bu konuda bizim kesinlikle maddi beklentimiz yoktur. Vatandaşlar unu öğütülünceye kadar kamelyalarda bekleyebilir.

Bizim yetkililerden isteğimiz buraya 2 ya da 3 adet kamelya yerleştirilmesidir. Ben buranın bakımını, onarımını, temizliğini elimden geldiği kadar yapıyorum. Yeri geldi göbeğe kadar suyun içerisine girip saatlerce çalıştım, onarım yaptım. Menfaat değil hizmet amaçlıdır. Bu aynı zamanda bir tarihtir, koruyup, kollanması gerekir. Bu değirmenin çalışmasında emeği geçen Ormanlı esnaflarından aynı zamanda benim kayınpederin ağabeyi Mehmet Uzun’dur.
Çocukluğu burada geçmiştir ve değirmenin nasıl çalışacağını bana detaylı şekilde öğretmiştir. Ondan da Allah razı olsun emeği fazladır. Buradan kendisine emekleri için bir kez daha teşekkür ediyorum. O buraya hem maddi hem manevi el atmasaydı burası çoktan körelmiş olurdu. Burayla ilgili ileriye yönelik temennim şudur ki, umarım benden sonra da gerek halk gerek yetkililer tarafından burası koruma altına alınarak, asırlarca daha korunur.”

Haber & Foto: Atilla YAMAN…
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.